Pionowa przegroda oddzielająca prezbiterium od nawy głównej kościoła. Element sakralnego wyposażenia wnętrz służący do komunikacji pomiędzy wiernymi a duchownymi podczas nabożeństw, np. przy przyjmowaniu komunii świętej. Wykonywana najczęściej z drewna lub metalu, często bogato zdobiona. Szczególną popularność zyskała w okresie baroku i rokoka – wówczas przyjmowała formy ażurowe z dekoracyjnymi trawieniami. W Polsce zachowały się […]

Read More »

Chór kościelny składa się z 4 podstawowych głosów: sopran, alt – partie żeńskie oraz tenor, bas – partie męskie. Może występować w formie mieszanej lub jednolitej (np. tylko głosy męskie). Liczba śpiewaków w każdym głosie powinna być zrównoważona. Standardowa obsada to 20-40 osób. Chórem kieruje dyrygent/kantor. Podczas śpiewu liturgicznego chór zajmuje miejsce na emporze lub […]

Read More »

Ołtarz główny to centralny element wyposażenia kościoła, usytuowany w prezbiterium. Składa się z mensy (stołu ofiarnego), nastawy ołtarzowej (retabulum) i predelli (podstawy). Mensa ma płytę ołtarzową z relikwiami. Nastawa może być jedno- lub wielokondygnacyjna, często z obrazami lub rzeźbami. Zwieńczenie nastawy (szczyt) często zdobią dekoracyjne elementy. W ołtarzu wyróżnia się też antepedium – dekoracyjną osłonę […]

Read More »

Pierwsze witraże pojawiły się w kościołach w okresie średniowiecza (X-XI w.). Szczególny rozkwit tej sztuki przypadł na czasy gotyku – XIII-XV w. Najstarsze zachowane witraże pochodzą z katedry w Augsburgu (XII w.). W średniowieczu witraże pełniły rolę „biblii dla ubogich” – obrazowały sceny religijne dla niepiśmiennych wiernych. Największe zespoły witraży znajdują się w katedrach: Chartres, […]

Read More »

Sklepienia kościelne dzielą się na parę głównych typów: kolebkowe (półcylindryczne, wznoszące się wzdłuż nawy), krzyżowe (powstałe z przecięcia dwóch kolebkowych), żebrowe (wzmocnione żebrami podkreślającymi łuki sklepienia), gwiaździste (rozbudowana forma żebrowego), kryształowe (dekoracyjne, przypominające kryształy), palmowe (z żebrami rozchodzącymi się jak liście palmy) oraz sieciowe (z gęstą siatką żeber). Sklepienia pełniły funkcję konstrukcyjną i dekoracyjną – […]

Read More »

Charakterystyczne elementy gotyckiego kościoła to: ostre łuki, sklepienia krzyżowo-żebrowe, rozbudowany system przypór i łuków przyporowych, wydłużony korpus nawowy, strzelistość, dominujące okna ostrołukowe, maswerki, witraże, portale, rozety. Budowla na planie krzyża łacińskiego z prezbiterium, nawami (1-5), transeptem i wieżami. Pionowe podziały ścian podkreślały wertykalny charakter świątyni. Kościoły gotyckie to prawdziwe arcydzieła średniowiecznej architektury sakralnej, które do […]

Read More »